125 can dhe could (4): leje, kërkesë, etj.
për të kërkuar dhe dhënë leje
Kur duam të kërkojmë apo japim leje përdorim can: ndërsa për të mohuar lejen përdorim can’t.
‘Can I ask you something?’ ‘Yes, of course you can.’
‘Can I have some more cake?’ ‘No, I’m afraid you can’t.’
You can go now if you want to.
Could mund të përdoret gjithashtu edhe për të kërkuar leje; kjo është më me politesë apo më formale se sa can. Could nuk përdoret për të dhënë apo mohuar leje (ajo sugjeron respekt, pra është më e natyrshme në kërkimin e lejes se sa në dhënien e saj.)
‘Could I ask you something, if you’re not too busy?’ ‘Yes, of course you can.’
(JO: …of course you could!’)
Gjithashtu edhe may dhe might përdoren për të kërkuar dhe dhënë leje. Ato janë më formale se can/could. Disa i konsiderojnë ato ‘më të rregullta’ , ‘më korrekte’ , por në fakt can dhe could preferohen zakonisht në përdorim informal të kulturuar, vecanërisht në anglishten britanike.
kur bëjmë të njohur lejen
Can dhe could përdoren gjithashtu kur flitet për një leje e cila ka qenë dhënë apo refuzuar qysh më parë si dhe për gjëra të cilat lejohen (ose nuk lejohen) nga rregulli ose ligji. (Duhet patur parasysh që may zakonisht nuk përdoret kur flasim për rregulla dhe ligje –
She said I could come as often as I liked.
Can you park on a double yellow line on Sundays? (JO: May you park…?)
Kur flasim për të shkuarën, për të thënë që dikush kishte patur të drejtë të bënte dicka në cdo kohë, përdorim could, por ajo nuk mund të përdoret kur duam të flasim rreth lejes për një veprim të caktuar në të shkuarën. Krahaso:
When I was a child, I could watch TV whenever I wanted to.
Yesterday evening, Peter was allowed to watch TV for an hour. (JO: …Peter could watch TV for an hour.)
Por could not mund të përdoret për të folur për një veprim të caktuar i cili nuk ishte lejuar.
Peter couldn’t watch TV yesterday because he was naughty.
(Ndryshimi ndërmjet could dhe was/were allowed është i ngjashëm me ndryshimin ndërmjet was were able
lejim: përdorimi kushtor i could
Could ka një përdorim kushtor (‘do të isha lejuar’)
He could borrow my car if he asked.
Struktura could have + past participle ka kuptimin ‘do të kisha qenë lejuar’.
I could have kissed her if I’d wanted to. (Do të kisha mundur ta puth…)
ofertë
Shpesh herë can përdoret kur duam të ofrojmë për të bërë dicka për të tjerët.
‘Can I carry your bag?’ ‘Oh, thanks very much.’
‘I can baby-sit for you this evening if you like.’ ‘No, it’s all right, thanks.’
Could është më e përshtatshme nëse dëshirojmë që oferta jonë të tingëllojë më specifike/konkrete.
I could mend your bicycle for you, if that would help.
kërkesa, urdhëra dhe sugjerime
Can dhe could mund të përdoren për t’u kërkuar apo për t’u thënë të tjerëve për të bërë dicka. Could është më me oplitesë dhe përdoret shpesh për të bërë sugjerime ose për të dhënë këshilla.
Can you put the children to bed?
Could you lend me five euros until tomorrow?
Do you think you could help me for a few minutes?
When you’ve finished the washing up you can clean the kitchen. Then you could iron the clothes, if you like.
If you haven’t got anything to do you could sort out your photos.
kritikë
Could mund të përdoret për të kritikuar njerëzit që nuk bëjnë dicka sic duhet.
Could have + past participle përdoret për të folur rreth të shkuarës.
You could ask if you borrow my car.
You could have told me were getting married.
në ligjëratën e zhdrejtë
Could përdoret në ndërtimin e ligjëratës së zhdrejtë në të kryerën , nëse në ligjëratën e drejtë përkatëse është përdorur can.
‘Can you give me a hand?’ ‘What?’ ‘I asked if you could give me a hand.’
No comments:
Post a Comment