Fatmir Mani's School of English: Doctor's group 2020

Doctor's group 2020

118  by: kohë
By mund të përdoret me kuptimin ‘jo më vonë se’.
I’ll be home by five o’clock. (në orën pesë ose më parë)
‘Can I borrow your car?’ ‘Yes, but I must have it back by tonight.’ (jo më vonë se sonte)

By mund të sugjerojë idenë e ‘progresit deri në një kohë të caktuar’.
By the end of the meal, everybody was drunk. (Nga fund ii vaktit…)

But the time (that) së bashku me një folje përdoret me kuptimin ‘jo më vonë se moment në të cilin ndodhi dicka’.
I’ll be in bed by the time you get home.
By the time that guards realized what happening, the gang were already inside the bank.

Për ndryshimet ndërmjet by dhe until, shiko 575.6.

119  by dhe near
By do të thotë ‘pranë’ , ‘ngjitur’ , ‘në anë të…’ ; dicka që ndodhet by you është më afër se sa dicka që ndodhet near you. Krahaso:
We live near the sea. (Ndoshta pesë kilometra larg tij.)
We live by the sea. (Ndoshta jo më shumë se një kilometër larg.)

Për on the sea (me kuptimin ‘by the sea’), shiko 80.2.

120  call
Call (pa kundrinë) mund të ketë kuptimin ‘telefonoj’ ; në anglishten britanike call mund të ketë gjithashtu kuptimin ‘vizitë e shkurtër’. Shpesh herë ko shkakton konfuzion sepse lkëto kuptime ngatërrohen.
‘Alice called while you were out.’ ‘You mean she came round or she phoned?’ (…ajo erdhi këtu apo mori në telefon?’ (Vështirë të thuhet!)

121  can dhe could (1): hyrje
gramatika

Can dhe could janë folje modale ndihmëse. (shiko 344.5).

Në vetën e tretë njëjës ato nuk marrin –s.
She can swim very well. (JO: She cans…)

Pyetjet dhe mohueset i formojnë pa do.
Can you swim? (JO: Do you can swim?)
I couldn’t understand her. (JO: I didn’t could…)

Pas can dhe could, paskajoret e fjalëve të tjera nuk marrin to.
I can speak a little Arabic. (JO: I can to speak…)

Format progresive, të kryera dhe paskajore pësore janë gjithashtu të mundura.
Do you think she can still be working? It’s very late.
You could have let me know were going out tonight.
This sweater can’t be washed in the machine.

Can dhe could nuk kanë as paskajore dhe as pjesore (to can, canning, I have could nuk ekzistojnë). Kur është e nevojshme, në vend të tyre përdorim fjalë të tjera si format e foljes be able (shiko 3) ose be allowed (shiko 40).
I’d like to be able to stay here. (JO: …to can  stay …)
You’ll be able to walk soon. (JO: You’ll can…)
I’ve always been able to play games well. (JO: I’ve always could…)
She’s always been allowed to do what she liked.

Nganjëherë, could përdoret si e kryera e thjeshtë e can. Megjithatë ajo mund të përdoret si një formë më pak e përcaktuar ose si kushtore e can,duke iu referuar së tanishmes ose të ardhmes. Për hollësi, shiko 122.5, 123.2, 124.1,3.

Disa ide në të kryerën mund të shprehen me can ose could duke u ndjekur nga paskajorja e kryer – perfect infinitive (have + pjesore e kryer (past participle). Për hollësi, shiko 122.8, 123.6 dhe 124.6.
I don’t know where she can have gone.
That was dangerous – he could have killed somebody.

Can ka dy lloje shqiptimesh: një të fortë - ‘strong form’ /kæn/ , dhe një të butë - ‘weak form’ /k (ə) n/. Could po ashtu ka një formë të fortë /kud/ dhe një formë të butë /k (ə) d/. Në shumicën e rasteve më e përdorshme është forma e butë. Për më shumë hollësi lidhur me këto shqiptime shiko 588.

Format e apostrofuara mohuese (shiko 144) janë can’t (shiqptohet /ka : nt/ në anglishten standarde britanike dhe /k æ nt/ në anglishten standarde amerikane) dhe couldn’t (/’kudnt/’). Cannot shkruhet zakonisht si një fjalë e vetme.

kuptimi

Si can ashtu edhe could përdoren për të shprehur zotësi dhe mundësi, për të kërkuar dhe dhënë leje si dhe për të bërë kërkesa dhe oferta. Atom und të përdoren në strukturat si më poshtë me see, hear dhe disa folje të tjera për të dhënë një farë kuptimi ‘të tanishëm progresiv’ – ‘present progressive’.
Can you speak French? (aftësi, zotësi)
It could rain this afternoon. (mundësi)
Do you think she could be lying? (mundësi)
You can stop work early today. (leje)
Could I have some more tea? (kërkesë)
Can I help you? (ofertë)
I can hear the sea. (kuptim ‘present progressive’)

122  can dhe could (2): zotësi
e tanishme

Can përdoret për të shprehur ‘zotësi të tanishme’ ose ‘të përgjithshme’.
Look! I can do it!
I can read Italian, but I can’t speak it.

e ardhme

Për të shprehur ‘zotësi në të ardhmen’ përdorim zakonisht be able.
I’ll be able to speak good French in a few months.
One day people will be able to go to the moon on holiday.
Megjithatë, nëse jemi duke vendosur tani rreth të ardhmes përdorim can.
I haven’t got time today, but I can see you tomorrow.
Can you come to a party on Saturday?

e shkuar

Could përdoret për të shprehur ‘zotësi të përgjithshme’ – domethënë që për të shprehur faktin që dikush mund të bëjë dicka në cdo kohë, kurdo që ai/ajo dëshiron. (Was/were able është gjithashtu e mundur.)
She could read when she was four. (OSE: She was able to read when she was four.)
My father could speak ten languages.

Zakonisht could nuk përdoret për të shprehur aftësinë e dikujt për të bërëdicka në një rast të vetëm. Në vend të saj në këtë rasst përdorim was/were able, managed ose succeded   (in …ing).
How many eggs were you able to get? (JO: How many eggs could you get?)
I managed to find a really nice dress in the sale. (JO: I could find a really nice dress in the sale.)
After six hours’ climbing, we succeded in getting to the top of the mountain.    (JO: After six hours’ climbing we could get to the top of the…)

could e përdorur në raste të vecanta në të shkuarën

Në disa raste could mund të përdoret për të thënë që dikush qe i zoti të bëjë dicka në një rast të vetëm. Kjo ndodh me see, hear, taste, fel, smell,understand, remember dhe guess (shiko 125).
I could smell burning.
I could understand everything she said.

Kjo ndodh gjithashtu edhe me disa fjali të varura.
I’m so glad that you could come.

Në fjalitë mohuese dhe ndajfoljet mohuese dhe kufizuese si only dhe hardly, could mund të përdoret edhe për t’iu referuar një rasti të vetëm.
I managed to find the street, but I couldn’t find her house.
I could only get six eggs.
She could hardly believe her house.

kushtore

Could mund të përdoret me kuptimin ‘do të mundja’.
You could get a better job if you spoke a foreign language.

Kjo strukturë mund të përdoret për të kritikuar ata që nuk bëjnë atë që duhet.
You could ask me before you borrow my car.

Për përdorimin e might me këtë kuptim, shiko 336.

në ligjëratën e zhdrejtë

Could përdoret në ligjëratën e zhdrejtë, kur në ligjëratën e drejtë respektive është përdorur can.
‘Can you phone me this evening?’ ‘What did you say?’ ‘I asked if you could phone me this evening.’

në strukturat pësore

Vini re përdorimin e can me paskajoret pësore. (Be able zakonisht nuk përdoret në strukturat pësore.)
This game can be played by two or more players. (JO: …is able to be played…)
Gold can be found in the Welsh mountains.

could have

Për të folur për një aftësi të shkuar të parealizuar – për të thënë që dikush ishte i zoti të bëjë dicka por nuk u përpoq ta bëjë përdorim strukturën:

could have + pjesore e kryer (past participle)

I have could have married anybody I wanted to.
I was so angry I could have killed her!

Kjo strukturë mund të përdoret për të kritikuar ata që nuk bënë atë që duhej.
You could have helped me – why did you just sit and watch?

Kuptimi mund të jetë gjithashtu edhe kushtor (‘do të kisha qenë në gjendje’)
I could have won the race if I hadn’t fallen.

Fjalitë negative sugjerojnë që dikush nuk do të kishte qenë i zoti për të bërë dicka edhe nëse do të kishte dashur ose nëse do të ishte përpjekur.
I couldn’t have won, so I didn’t go in for the race.
I couldn’t have enjoyed myself more – it was a perfect day.

speak, play

Shpesh herë, kur jemi duke folur për zotësinë për të folur gjuhë apo për të luajtur instrumente muzikorë ose lojëra, can mund të lihet jashtë.
She speaks Greek fluently. / She can speak Greek fluently.
Do / Can you play the piano?

123  can dhe could (3): mundësi dhe probabilitet
Can përdoret kryesisht për të folur për ‘mundësi teorike’ , ‘të përgjithshme’ dhe JO për ‘shanset’ që dicka të ndodhë realisht apo që mund të jetë realisht e vërtetë në këtë cast (kjo shprehet zakonisht me may, might ose could).

mundësi teorike ose të përgjithshme

Can përdoret për të thënë nëse gjendje apo ngjarje të caktuara janë teorikisht të mundura në përgjithësi.
Anybody who wants to can  join the club.
Can gases freeze?
I don’t think the car can be repaired.

Could përdoret për të folur rreth një mundësie të shkuar.
It was a place where anything could happen.

Për të parashikuar mundësitë e së ardhmes përdorim will be possible dhe will be able.
One day, it will be possible to travel to the stars. (OSE …people will be able to travel…)

Shpesh herë can dhe could pëdoren për të thënë cfarë është/ishte e zakonshme apo tipike.
Scotland can be very warm in September.
It could be quite frightening if you were alone in your big cold house.

alternativa dhe oportunitete

Shpesh herë can përdoret në këtë mënyrë për të folur rreth alternativave që dikush ka (tani apo në të ardhmen) ose për të sugjeruar oportunitete/mundësi.
There are three possibilities; we can go to the police, we can talk to a lawyer, or we can forget all about it.
‘What shall we do?’ ‘We can try asking Lucy for help.’

Could përdoret gjithashtu, ashtu so edhe can, për të folur rreth alternativash dhe oportunitetesh të së tanishmes dhe të së ardhmes, vecanërisht kur duam t’i bëjmë sugjerimet më pak të përcaktuara /më pak specifike.
‘What shall we do tomorrow?’ ‘Well, we could go fishing.’
When you’re in Spain, you could go and see Alex.

probabilitet i ardhshëm: nuk përdorim can

Can nuk përdoret për të folur rreth një probabiliteti të ardhshëm – për shanset që ekzistojnë që dicka të ndodhë në të ardhmen. Kjo ide shprehet me may ose me might (shiko gjithashtu 331).
We may / might go camping this summer. (JO: We can go…)
There may / might be a strike next week. (JO: There can be…)
I might be given a new job soon.

Me këtë kuptim mund të përdorim gjithashtu edhe could – ajo sugjeron një mundësi më pak të përcaktuar.
It could rain later in this evening.
War could break out any day.

Vini re ndryshimin ndërmjet can/could dhe may/might në fjalitë negative.
It may/might not rain tomorrow. (Ndoshta nesër nuk bie shi.)
It can’t/couldn’t possibly rain tomorrow. (Nesër me siguri nuk do të bjerë shi.)

mundësi aktuale (‘logjike’)

Can përdoret gjithashtu në fjalitë pyetëse dhe negative kur duam të flasim rreth mundësisë ogjike që dicka të jetë e vërtetë apo të jetë duke ndodhur.
‘There’s the doorbell. Who can it be?’ ‘Well, it can’t be your mother. She’s in Edinburgh.’

Zakonisht can nuk mund të përdoret me këtë kuptim në fjalit pohuese. Në vend të saj përdorim could, may ose might.
‘Where’s Sarah?’ ‘She could / may / might be at Joe’s place.’ (JO: ‘She can be…’)

Por can mund të përdoret me fjalitë pohuese me fjalë si only, hardly ose never, të cilat kanë një kuptim kufizues apo negativ.
‘Who’s that at the door?’ ‘It can only be the postman.’

(Can only këtu është i njëvlershëm me must – ‘duhet’ , shiko 350.2.)
Vini re ndryshimin ndërmjet may / might not dhe can / could not.
It may not be true. (Mund të mos jetë e vërtetë.)
It can’t be true. (Nuk mund të jetë e vërtetë.)

në ligjëratën e zhdrejtë

Could përdoret në ndërtimin e ligjëratave të zhdrejta në të kryerën e thjeshtë, kur në ligjëratën e drejtë përkatëse është përdorur can.
‘Anybody can join the club.’ ‘What?’ ‘I said anybody could join the club.’

can / could have…

Struktura can / could have + pjesorja e kryer përdoret për të gjetur ose spekulluar mbi atë cfarë ka ndodhur, nëse dicka ka ndodhur etj. Can përdoret vetëm në fjalitë pyetëse dhe mohuese apo me fjalë ‘kufizuese’ si only, hardly apo never. Në raste të tjera përdorim could/may/might.
Where can she have gone? She can’t have gone to school-it’s Saturday.
And she can hardly have gone to church. She could/may/might have gone swimming, I suppose. (JO: She can have gone…)

Struktura could have + past participle përdoret gjithashtu për të thënë që dicka ishte e mundur por nuk ndodhi.
That was a bad place to go skiing – you could have broken your leg.
Why did you throw the bottle out of the window? Somebody could have been hurt.

Kjo strukturë mund t’i referohet një gjendjeje aktuale e cila do të mund të kishte qenë e mundur por nuk kishte qenë realizuar.
He could have been Prime Minister now if he hadn’t decided to leave politics.

Krahaso may/might have… dhe can/could have… në fjalitë negative.
He may/might not have understood. (Ndoshta ai nuk kuptoi.)
He can’t/couldn’t have understood. (Me siguri ai nuk kuptoi.)

Për më shumë rreth may dhe might, dhe ndryshimet ndërmjet can/could dhe may/might, shiko 331.10-11.
Për must have + past participle (pjesore e kryer), shiko 350.4)
====================
Lsesson 57.

57. alone, lonely, lonesome dhe lone

Alone – ‘i vetëm’ , shpreh kuptimin që një njeri ose send është i vecuar – rreth tij nuk ka të tjerë.

Lonely – ‘i vetmuar’ , ‘në vetmi’ (dhe fjala informale lonesome e anglishtes amerikane) i referohen vetmisë dhe gjendjes psikologjike të shkaktuar prej saj.

Krahaso:

I like to be alone for short periods.

But after a few days I start getting lonely / lonesome.

Alone mund të emfatizohet nga all.

After her husband died, she was all alone.

Alone nuk përdoret përpara një emri. Në vend saj mund të përdorim lone dhe solitary; lone është më tepër disi letrare.

The only green thing was a lone / solitary pine tree.

===

35  all (3): all (of) me emra dhe përemra

all dhe all of

All (of) mund të përdoret për të modifikuar/cilësuar emra dhe përemra. Përpara një emri me përcaktor (si për shembull the, my, this), mund të përdoren si all ashtu edhe all of. Në anglishten amerikane përdoret zakonisht all of.

She’s eaten all (of) the cake.

All (of) my friends like riding.

Normalisht of nuk përdoret përpara emrave pa përcaktor.

All children can be difficult. (JO: All of children…)

all of + përemër vetor – ‘personal pronoun’

Me përemrat vetorë përdorim strukturën all of + formë kundrinore – ‘object form’. All of us / you / them, mund të shërbejnë qoftë si kryefjalë - ‘subject’ ashtu edhe si kundrinë - ‘object’ .

All of us can come tomorrow. (JO: All we…)

She’s invited all of you.

Mary sent all of them her love.

përemër – ‘pronoun’ + all

All mund të vendoset pas përemrave të përdorur si kundrina.

She’s invited you all.

Mary sent her love to them all.

I’ve made us all something to eat.

Kjo nuk ndodh me përemrat që shërbejnë si plotësa dhe as në përgjigjet e shkurtra.

Is that all of them ? ( JO: Is that them all ? )

‘ Who did you invite ?’ ‘All of them. ‘ ( JO:’ Them all ‘)

All mund të ndjekë një përemër që shërben si kryefjalë (p.sh. They all went home ),por ne këtë rast ai ndjek gramatikisht foljen ( shiko 36 )dhe mund te ndahet nga përemri (p.sh. They have all gone home.)

Për përemrin shumës you all te anglishtes amerikane, shiko 424.2

llojet e emrave

All përdoret kryesisht përpara emrave shumës të pa numërueshëm.

all the water

all my friends

Megjithatë, kur kemi të bëjmë me sende të cilat mund të ndahen në pjesë, all mund të përdoret edhe përpara disa emrave njëjës të numërueshëm.

all that week

all my family

all the way

Me emrat e tjerë njëjës të numërueshëm është më e drejtë të përdorim whole (p.sh. the whole story). Për hollësi shiko 38.

Për ndryshimet ndërmjet all dhe every, shiko 37.

foljet mohuese/negative – ‘negative verbs’

Struktura all+emër – ‘noun’ , zakonisht nuk përdoret si kryefjalë e një foljeje mohuese (p.sh. All Americans don’t like hamburgers.). Më shpesh në këtë rast përdoret struktura not all+emër+folje pohuese – ‘affirmative verb’.

Not all Americans like hamburgers.

Vini re ndryshimin ndërmjet not all-‘jo të gjithë’ dhe no’asnjë’. Krahaso:

Not all birds can fly.

No birds can play chess.

duke lënë jashtë nyjen the

Ndonjëherë është e mundur që the ja pas all të bjerë (p.sh. all day, all three brothers)

==

Abraham Lincoln: The Best way to predict your Future is to create it.

Claus Moser: Education costs money, but then so does ignorance.

Abigail Adams learning is not attained by chance; it must be sought for with ardour and diligence.

Unknown: Never be afraid to try something new. Remember amateurs built the ark, but professionals built the Titanic.

Victor Hugo: He, who opens a school door, closes a prison.

Unknown: The Hunter who chases two rabbits will catch neither.

Johann Wolfgang von Goethe: Treat people as if they were what they ought to be, and you help them become what they are capable of becoming.

Helen Keller: Optimism is the faith that leads to achievement; nothing can be done without hope and confidence.

Ernest Dimnet Children have to be educated, but they have also to be left to educate themselves.

Jean Jacques Rosseau: We should not teach children the sciences but give them a taste for them.

Abraham Maslow: If the only tool you have is a hammer, you tend to see every problem as a nail.

Dr. David M. Burns: Aim for success, not perfection. Never give up your right to be wrong, because then you will lose the ability to learn new things and move forward with your life. Remember that fear always lurks behind perfectionism.

Bill Vaughan: People learn something every day, and a lot of times it’s that what they learned the day before was wrong.

=========
52  all (2): kryefjalë, kundrinë ose plotës ; all, everybody dhe everything

all dhe everybody

Zakonisht all nuk përdoret me kuptimin ‘everybody’ – ‘kushdo’ , ‘cilido’ . Krahaso:

All the people stood up.

Everybody stood up. (JO: All stood up)

all dhe everything

All mund të ketë kuptimin ‘everything’ – ‘cdo gjë’ , ‘gjithcka’ , por zakonisht vetëm në strukturën all + fjali lidhore (relative clause) (all that…).

Krahaso:

All (that) I have is yours.                       Everything is yours.(JO: All is yours.)

She lost all she owned.                          She lost everything. (She lost all.)

Shpesh herë kjo strukturë ka një kuptim pothuaj negative duke shprehur ide të tilla si ‘nothing more’ – ‘asgjë më tepër’ ose ‘the only thing(s)’ – ‘e vetmja gjë/të vetmet gjëra’ ose ‘gjëja e vetme/ gjërat e vetme’.

This is all I’ve got.

All I want is a place to sit down.

All that happened was that he went to sleep.

Vini re gjithashtu: That’s all (= ‘It’s finished’ ; ‘There’s no more’ – ‘Kjo është e gjitha’ , ‘Mori fund’ , ‘Asgjë më tepër’).

anglishtja e vjetër

Në anglishten e vjetër, all mund të përdorej e shkëputur më vete me kuptimin ‘everybody’ ose

‘everything’ – ‘secili’ , ‘kushdo’ ose ‘gjithcka’ (p.sh. Tell me all; All is lost ; All are dead).

Në anglishten modern kjo ndodh zakonisht vetëm në kontekst dramatik si p.sh. në titujt e gazetave

(p.sh. SPY TELLS ALL).

=============
paf05.02.2020

The verb Can, some more exercises.

Can you do that?

I can’t manage to do that.

You can leave your car in that parking space.

You cannot smoke in here.

Notice that there are two negative forms: ‘can’t’ and ‘cannot’. These mean exactly the same thing. When we are speaking, we usually say ‘can’t’.

We use ‘can’ to talk about ‘ability’.

I can speak French.

I can’t drive.

We use ‘can’ to ask for and give permission. (We also use ‘may’ for this but is more formal and much less common.)

Can I speak to you or are you too busy?

You can use my phone.

You can’t come in.

We use ‘can’ in offers, requests and instructions.

Can I help?

Can you give me a hand?

When you finish that, you can take out the garbage.i

We use ‘can’ with ‘see’ ‘hear’ ‘feel’ ‘smell’ ‘taste’ to talk about something which is happening now . (Where you would use the present continuous with most other verbs.)

I can smell something burning.

Can you hear that noise?

I can’t see anything.

We can use ‘can’t’ for deduction. The opposite of ‘can’t’ in this context is ‘must’.

You can’t be hungry. You’ve just eaten.

You must be hungry. You haven’t eaten anything all day.;

He was in London one hour ago when I spoke to him. He can’t be here yet.

================
paf 02.06.2020

Folja " Te jesh" eshte nje folje ndihmese ne gjuhen angleze. C'eshte nje folje ndihmese?

Folje ndihmese quhen ato folje te cilat perdoren se bashku me nje folje tjeter kuptimore ne nje fjali edhe te dyja bashke sherbejne per te shprehur nje veprim ose nje gjendje te caktuar.
Folja " to be " mund te perdoret edhe si nje folje ndihmese e cila sherben per te ndertuar nje situate ne te cilen veprimi tregohet ne progres, ne ecuri e siper.
psh: Marjol Is reading a book.

The verb "to be" as an auxiliary verb

Auxiliary verbs are verbs that are used together with the main verb of the sentence to express the action or state. The verb "to be" can be used as an auxiliary verb to express ongoing (continuing) actions. For example: Anna is eating a sandwich.

2  Be: Present Simple (2) (Am I …? Are you…?)

1 We use be :

To talk how we feel:

I’m happy.

They’re sad.

They’re bored.

She’s tired.

We’re hungry.

I’m thirsty.

He isn’t afraid.

They’re cold.

To say hello:

Jane: I’m fine thanks.How are you?

To apologize :

Mary : I’m sorry I’m late.

Chris : It doesn’t matter.

To describe things :

It isn’t expensive.It’s cheap.

It’s an old film.It isn’t very good.

These photos are bad.

( For other uses of be,see unit 1.)

2 We often use there+be (e.g. there is , there are) to talk about where things are:

SINGULAR:

There’s a supermarket in this street.

There is a telephone in the flat.

PLURAL:

There are some good cafés in the centre of the town.

We also use there+be to talk about when things happen:

There is a bus to London at 6 o’clock.

There are taxis , but there aren’t any buses on Sunday.

There isn’t another train to Manchester today.



3 We form questions with be in the Present Simple like this:

QUESTIONS

Singular

Am I

Are you

late?

Is  he/she/it

Plural

Are we

Are you

late?

Are they

Here are questions with all the forms of be:

Am I late for the film?

Are you twenty years old?

Is he at home now?

Is she French or Italian?

Is it time to go home?

Are we ready to leave?

Are you both at university?

Are they in London today?

Practice

A  Make sentences about the pictures using the words in the box.Use He/She/They and the Present Simple of be.

tired

sad

thirsty

happy

hungry

bored

afraid

cold

She’s thirsty.

He’s cold.

They’re happy.

He’s afraid.

She’s bored.

He’s hungry.

They’re sad.

They’re tired.

B Use there+be to say what we can and cannot find in the town of Smallwood.

(a cinema: yes) There’s a cinema.

(a river) There isn’t a river.

(restaurants: 10) There are ten restaurants.

(any museums) There aren’t any museums.

(a castle)  There isn’t a castle.

(baker’s shops: 2) There are two baker’s shops.

(a zoo: yes) There is a zoo.

(banks: 6) There are six banks.

(a luxury hotel: yes)There is a luxury hotel.

(a theatre) There is a theatre.

(newsagents: 6) There are six newsagents.

(many tourists)There aren’t many newsagents.

C   Write questions by putting the words in brackets ( ) in the correct order.

(thirsty-you-are) Are you thirsty?

(a teacher-you-are) Are you a teacher?

(they-bored-are) Are they bored?

(is-afraid-he) Is he afraid?

(she-tired-is) Is she tired?

(are-you-how) How are you?

(cold today-it-is) Is it cold today?

(she-Spanish-is) Is she Spanish?

(they-from London-are) Are they from London?

D Write questions using the words in brackets ( ) and form of be.

                      QUESTIONS                                   ANSWERS

(you/Spanish) Are you Spanish? – No,I’m French.

(you/hungry) Are you hungry? – No,I’m thirsty.

(she/your sister) Is she your sister? –No,she’s my mother.

(I/ late) Am I late? –No,you’re on time.

(they/from America) Are they from America? –No,they’re from Canada.

(he/a tennis player) Is he a tennis player? –No,he’s a footballer.

(you/happy) Are you happy? –No,I’m sad.

(she/at home) Is she at home? –No,she’s at work.

(he/twenty) Is he twenty? –No,he’s eighteen years old.

E  Put forms of be in these conversations.

Steve: This is Joan,my sister.

Tom:   Hello,Joan.Are you a student?

Joan:   No,I’m a dentist.I work in Brighton.

Mike: How are you,Sally?

Sally:   I’m fine,thanks.

Mike: Are you hungry,Sally?

Sally:   Yes.Is there a good restaurant near here?

Mike:  Yes.There is a restaurant in Wellington Street.The food is good at it and

          is very cheap.



=======================

03/04/2017

Hey there,

Hope you are enjoying a good day so far,

Have a look at the following lecture.

fm

English Verbs

In English, a verb describes a state or an action. Verbs tell us what someone does in English.

For example:

Andrea reads her emails.

The children were in the house.

When we use a verb in an English sentence, it has a person (who does the action) and a tense (when the action happens).

In the first sentence above, Andrea is the person who reads her email in the present.

In the second sentence, the children are the people who were in the house in the past.

There are also different kinds of verbs in English. For example, the verb read is an action verb, but the verb be (were) is a state verb.

========================================

paf18.03.2017

Dear students of Nehemia Gateway University,

Meqenese ju po perfundoni nje liber metodik ne mesimin e gjuhes angleze, une mendoj t'ju paraqes nje cikel te shkurter leksionesh permbledhese te temave kryesore qe ne kemi mundur te zhvillojme bashke gjate kesaj periudhe. Ju jeni te lutur qe te drejtoni pyetjet tuaja per cdo gje qe nuk e kini patur shume te qarte gjate kesaj periudhe.

Le te perpiqemi te perseritim bashke kohen e tashme.

Simple Present Tense

Format qe merr folja ne kohen e tashme( simple present ) jane vetem dy:

a) forma e foljes kuptimplote ( main verb ) ashtu sic ajo ekziston ne fjalor, dmth forma baze e saj
( base verb form );

b) forma e dyte eshte po ajo e para por kete radhe + mbaresen ( 's ); dmth forma qe merr folja baze ne simple present tense affirmative. Shpesh studenti harron te vendose kete mbarese te cilen folja e pranon ne veten e trete numuri njejes. Kjo ndodh edhe me student fillestare por edhe me studentet e perparuar. Prandaj krijoni mundesi ne kujtesen tuaj qe gjithmone kur behet fjale per veten e trete numuri njejes ne kohen e tashme ( he,she,it) mos harroni te perdorni mbaresen 's.

Me poshte po ju parashtroj disa probleme te cilat lidhen me drejtshkrimin e foljeve ne veten e trete ne numurin njejes ne Simple Present Tense.

* Shumica e foljeve te gjuhes angleze ne veten e trete numuri njejes thjesht marrin nje -s.
   eg. I speak - he speaks

* Foljet te cilat mbarojne me tingujt; -ss, -sh, -ch, -x, ose me -o, ne veten e trete numuri njejes marrin mbaresen - es.

eg. I miss.- he misses.
      I fish - he fishes
      I match - he matches
      I mix - he mixes
      I go - he goes

* Foljet te cilat mbarojne me bashketingelloren -y, kur vijne ne veten e trete numuri njejes, e shndrojne ate ne - ies.

eg. I try- he tries

Por ne kete grup bejne perjashtim te gjitha ato folje te cilat para bashkentigellores fundore -y kane nje zanore te caktuar.

eg. I play - he plays.

Mbas ketyre rregullave drejtshkrimore eshte mire te njohim edhe disa rregulla te tjera te cilat lidhen me mundesine e perdorimit te simple present tense. Me nje fjale le te shtrojme pyetjen: Kur duhet te perdorim simple present tense ne gjuhen angleze?

Ka disa momente te cilat duhet ti mabni mire parasysh kur perdorini kete kohe:

a) Simple present tense perdoret sa here ju deshironi te shprehni veprime rutinore dmth ne gjuhen angleze ne do te shpreheshim: -( daily routines)

Example; Nehemia Gateway teachers take a lunch break at 1:30 in the afternoon.

b) veprime te perseritshme ( repeated actions )

Example: He goes to the English course every Thursday.

c) zakone ( habits )

eg They always take the bus to school.

d) orare; apo programe te caktuara te cilave ju dihet koha e zhvillimit te tyre; timetables, programmes, (future meanings )

eg. The airplane leaves at 9:45.

e) gjendje te perhershme; gjendje qe ndryshojne rralle;( permanent states )

eg. He teaches at Nehemia gateway University.

Nje numur shprehjesh kohore te cilat perdoren rendom me simple present tense ne anglisht jane keto:
every hour/day/week/month/summer/year/
every morning/evening etc.

Ndajfoljet e kohes ( Adverbs of Frequency ) jane ato te cilat na tregojne se sa shpesh ndodh nje veprim i caktuar.

always = 100%
usually = 75%
often = 50%
sometimes = 25 %
never = 0 %

Keto lloj ndajfoljesh pergjithesisht perdoren menjehere mbas foljeve kuptim plote dmth mbas (main verbs ) sqaruar si me siper.
Por kur perdoren me foljen to be ose me folje te tjera modale ato pelqejne te vendosen mbas ketyre foljeve.

eg.   My friend is always late for everything.
       They never go out on Wednesdays.
       He has never been to Macedonia.

Shenim:

Pra, le ta quajme kete hapin e pare te perseritjes .Ky leksion duhet te konsiderohet i paplote ne qofte se nuk do te shoqerohet me sqarime te metejshme per kohen present continuous tense edhe pastaj me disa krahasime te mundeshme midis te dyja koheve.
==================================================================

paf15.03.2017

Present Continuous Tense

Ne gjuhen angleze nje kohe tjeter e rendesishme eshte:  Present Continuous Tense.

Kjo kohe ndertohet nga tre elemente:

the verb to be + main verb form + -ing

Disa rregulla drejtshkrimore te rendesishme per kete kohe do te vecojme keto:

* Shumica e foljeve, thjesht marrin ne fund mbaresen - ing, duke ja bashkangjitur ate mbarese formes baze te foljes ( base verb form ). psh :

read + ing = reading;
look + ing = looking

* Ne qofte se foljet mbarojne me -e, atehere ne momentin kur ju i shtoni foljes mbaresen -ing, bie - e-ja edhe folja merr kete forme te re:

write + ing = writing;
ride + ing = riding;

* Foljet te cilat mbarojne me nje tingull zanor edhe mbas tyre kane nje tingull bashketingellor apo ato folje te cilat e kane theksin ne rrokejn e fundit, atehre ato e dyfishojne bashketingelloren e dyte.

psh: sit - sitting;
       stop - stopping.

Mbasi mendojme se e dime si ta ndertojme nje folje ne present continuous tense atehere na duhet te kuptojme se si duhet ta perdorim kete forme foljore.
Ne perdorim present continuous tense sa here duam te :

1) flasim per veprime te cilat jane duke ndodhur ne momentin qe ne jemi duke folur:

psh: My parents are watching a film now.

2) flasim per veprime te cilat jane duke ndodhur ne kohen apo rreth kohes per te cilen ne bejme fjale:

psh: We are making a new garden.

3) flasim per marreveshje te perfunduara ne te arthmen e afert vecanerisht kur ne jemi te qarte per kohen edh evendin e ndodhjes se tyre.

psh: We are going shopping this afternoon.

4) flasim per situata te perkoheshme

psh: She is working in Macedonia at the moment.

5) flasim per situata ne ndryshim apo ne zhvillim;

psh: She is getting more and more inteligent.

6) flasim per situata te perseriteshme zakonisht te shoqeruara me ndajfoljet e tipit: always, constantly; continually, te cilat ne thelb shprehin pakenaqesi;kritike.

psh: she is always asking for money.

P. S.

Mos harroni se ka nje numur foljesh te caktuara te cilat pergjithsisht nuk mund te marrin formen verb+ing; folje te tilla jane:

have = possess;
like,
love,
hate,
want;
know;
remember;
forget;
understand;
think;
believe;
cost

Shprehjet sinjalizuese ( signal words ) me te cilat shoqerohet present continuous tense jane:

now
at the moment
at present
nowadays
these days
today
tomorrow
next month

Mbani parasysh edhe nje fakt se keto konsiderata nuk japin tablo te plota per kohen present continuous tense. Ato jane thjesht disa rregulla q ene duhet te kemi parasysh kur duam te shprehim disa mendime sa me sakte te jete e mundur.

Duke bere nje permbledhje per te dyja kohet dmth simple present edhe present continuous tense atehere le te vecojme keto rregulla;

* ne perdorim present simple tense per ngjarje te cilat jane te perhershme:

psh: Teachers of Nehemia Gateway University speak English

* dhe ne perdorim present continuous tense per ngjarje te perkohshme:

psh: She is reading English now.

* ne perdorim simple present tense per veprime te perseritshme

psh: She gets up at 7 o'clock every morning.

* ne perdorim present continuous tense per veprime te cilat jane duke ndodhur per rreth kohes kur ne jemi duke folur.

psh: Nehemia Gateway University students are working hard these days.

Pra, keto jane disa rregulla e pergjithesime per kohet simple present tense edhe present continuous tense.

=============

paf12.03.2017

Hi everyone,

Problemet qe has nje student i cili meson gjuhen angleze mund te jene te natyrave te ndryshme. Shpesh here ato lidhen me menyren se si mund te ndertojme nje fjali te sakte.

Ju lutem ndiqni me kujdes mesimin e meposhtem edhe nese do te kini ndonje pyetje le ta diskutojme gjate ores sone te arthme.

fm

Mesimi # 9

A. Sentence structure

Struktura e fjalise.

The parts of a sentence are the subject, verb, object, complement, and adverbial. A statement begins with the subject and the verb. There are five main structures which we can use to make a simple statement.

Pjeset perberese te fjalise jane: kryefjala, folja, kundrinori, complement ( plotesori ) dhe ndajfolja apo rrethanori. Nje fjali deftore pergjithsisht fillon me nje kryefjale dhe nje folje. Ne gjuhen angleze ka pese struktura te cilat ne mund ti perdorim per te bere nje deklarate te thjeshte.

1  Subject             Verb
Kryefjale + Folje



My arms           are aching
    Something        happened

2. Subject               Verb                  Object
Kryefjale + Folje + Kundrinor

    I                           need                 a rest
    Five people       are moving      the piano

The subject and the object can be a noun, a pronoun

(e.g. I) or a noun phrase (eg  the piano)

Kryefjala dhe kundrinori mund te jene te shprehur me:

a) emer

b) peremer

c) grup emeror)

3. Subject                Verb                  Complement
Kryefjale + Folje + Komplement ( mbiemer ose emer )

This piano            is                        heavy

   It                            was                    a big problem

The complement can be an adjective (e.g. heavy) or a noun phrase (e.g. a big problem). The complement often comes after be. It can also come after appear, become, get, feel, look, seem, stay or sound.

Per ta patur te qarte se cfare eshte termi "complement", do te ishte me mire te kuptonim se ai vjen menjehere mbas nje forme te foljes 'be'; dmth mund te vije mbas foljes, am is, are, was, were, been, be, being. Ai mund te jete:

a) mbiemer

b) emer

c) grup emeror.

Gjithashtu ai mund te vije edhe mbas foljesh te tilla si: appear, become,get,feel,look,seem, stay, ose sound. Keto folje quhen ndryshe = link verbs. Per keto folje ju mund te shikoni edhe nje mesim te cilin e kemi kaluar disa ore me pare ne keto faqe.

4. Subject                 Verb                 Adverbial
Kryefjale + Folje + Ndajfolje ose rrethanor

    It                             is                      on my foot.
    Their house          is                       nearby.

An adverbial can be a prepositional phrase (e.g. on my foot) or an adverb (e.g. nearby).

Me fjalen 'adveribial' mund te kuptoni edhe nje shprehje ndajfoljore me parafjale ose nje ndajfolje.

5.  Subject                  Verb                Object                      Object
Kryefjale + Folje + Kundrinor + Kundrinor

    It                             ‘s giving           me                            backache.
    David                      bought            Melanie                   a present.

We use two objects after verbs like give and  send.

Ne mund te perdorim dy kundrinore mbas foljesh te tilla si give dhe send.

B. Adverbials

Ndajfoljoret

We can add adverbials to all the five main structures.

Ne mund t'ju shtojme ndajfoljore ( dmth ndajfolje ose rrethanore ) te pesta llojeve te fjalive te permendura si me siper.

My arms are aching terribly.                        I really need a rest.

Of course this piano is heavy .                    Fortunately their house is nearby .

No comments:

Post a Comment

Subscribe to: Posts (Atom)