Thursday, February 22, 2018


Mesimi 13

Lesson 13/ thirteenth lesson

Fjalor

Back/ bæk/ pas, mbrapa, prapa
( to) buy/ bai/ blej
Chicken/’tʃikin/ zog pule (mish pule)
(to) come out/ kʌm aut/ dal, nxjerr
Garage/’g æra: ʒ, gærid ʒ/ garazh
(to) like/laik/ pelqej, me pelqen
(to) look/luk/shikoj, veshtroj, dukem
Motorbike/’mout əbaik/ motociklete
Rubber/’r ʌbə*/ gome, kaucuk
Silly/’sili/ budalla, budallaqe
(to) smell/smel/ nuhas, mbaj ere
(to) think/θiŋk/ mendoj
Tyre/tair/ gome, koperton
(to) understand/ ʌndə’stænd/ kuptoj
(to) mean/mi:n/ dua te them, ka kuptim
Wheel/wi:l/ rrote
Word/wə:d/ fjale

Koha e tashme e foljeve

Ø Deri tani kemi mesuar se koha e tashme e menyres deftore te foljeve ne anglisht, paraqitet ne dy menyra:
·        Me vete kohen e tashme deftore, nese kjo tregon gjendje gjendje , ndjenja ose veprime te zakondshme.
·        Me te tashmen e vazhduar, nese kjo tregon nje veprim lendor te perkohshem, ose qe perkon me nje tjeter. Sigurisht qe ka edhe perjashtime qe do i ndeshim here pas here. Per te kuptuar me mire kete fakt shikojme zgjedhimet e meposhtme:
(to) look-shikoj, shiko                                  (to) work-punoj, punon
Koha e tashme e deftores se thjeshte
Koha e tashme e vazhduar
I    look
I am looking
You look
You are looking
He looks
He is looking
She looks
She is looking
It looks
It is looking
We look
We are looking
You look
You are looking
They look
They are looking
Ø Kujtojme se veta e trete njejes ne kohen e tashme te thjeshte merr mbaresen s si tek keta shembuj: He look-s, she look-s, it look-s, etj.
Ø Per foljet vlejne te njejtat rregulla te shpjeguara per formimin e shumesit te emrave: pra nje folje qe mbaron me nje rrokje fishkellyese ose me o merr es, keshtu qe veta e trete e foljes (to) brush behet he, she, it brushes dhe ajo e foljes  (to) do behet he, she, it does.
Ø Trajta e vazhduar mund te behet mohore duke i shtuar foljes ndihmese pjesezen mohore not(nuk), d.m.th vetave te foljes ndihmese (to) be.
Ø Per formen e thjeshte nevojitet nje tjeter folje ne rolin e foljes ndihmese, e cila eshte nje nga foljet ndihmese.
Fjalite mohore dhe pyetese e foljeve jondihmese
Mohorja.
Ø Mohorja ndertohet me anen e foljes ndihmese to do qe eshte folje special, duke ndertuar fjaline ne kete menyre:
Kryefjala +do ( veta e trete njejes-does) +not+foljene paskajore (pa to)
I                      do                     not                  read.
She               does                   not                  read.


Ø Sshpesh here mohorja does not shkurtohet ne doesn’t.
Zgjedhimi i trajtese mohore ne kohen e tashme te menyres deftore e foljes to work-punoj dhe i kohes se tashme te vazhduar te foljes to listen-degjoj:
Koha e tashme/mohore
I do not work
You do not work
He does not work
She does not work
It does not work
We do not work
You do not work
They do not work
                                       Koha e tashme e vazhduar/ mohore
I am not listening
You are not listening
He is not listening
She is not listening
It is not listening
We are not listening
You are not listening
They are not listening
Fjalite pyetese
Perdorimet do dhe does vlejne edhe per ndertimin e fjalive pyetese, duke pasur kete renditje:
Do ( veta e trete-does) + kryefjala+ paskajorja (pa to)
Do I paint?
Do you paint?
Does he paint?
Does she paint?
Does it paint?
Do we paint?
Do you paint?
                                           Do they paint?
Me poshte do zgjedhojme foljen (to) eat ne kohen e tashme te menyres deftore dhe ne kohen e tashme te vazhduar.
Koha e tashme deftore
Pyetese
Koha e tashme e vazhduar deftore
Pyetese
Do I eat?
Am I eating?
Do you eat?
Are you eating?
Does he eat?
Is he eating?
Does she eat?
Is she eating?
Does it eat?
Is it eating?
Do we eat?
Are we eating?
Do you eat?
Are you eating?
Do they eat?
Are they eating?
Lidhezat that-qe, i cili, e cila, etj.
Ø Kur kemi te bejme me nje fjali ftilluese, ne shpesh e perkthejme ne anglishten e folur ose te shkruar duke lene jashte lidhezen that. Por, ka mjaft raste kur lidheza that perdoret nga foles te ndryshem. Ne gjuhen shqipe perkthimi mbetet i njejte. P.sh.
I know he is coming.   E di qe ai po vjen.
I know (that) he is coming.   E di qe ai po vjen.
Ndertimi me foljen- to like.
Ø Folja to like- pelqej, hyn ne ndertimin vetor duke u pershtatur me kryefjalen, per te cilin eshte i pelqyeshem sendi ose personi ne fjale, ashtu sikurse ne shqip qe ne vend qe te themi Mua me pelqen caji, do thoshim Une e pelqej cajin. Ne anglisht eshte: I like tea. Shembuj te tjere:
I like these flowers.        Me pelqejne keto lule.( une i pelqej keto lule)
I like this parfume.    Me pelqen ky parfum.( E pelqej kete parfum)
Pergjigjet pohore dhe mohore
Ø Per tu pergjigjur Po ose Jo pyetjeve te ndryshme, ne pergjigjet duhet te perseritet folja ndihmese qe permban pyetja, duke vene perpara Yes ose No, sipas rasteve.
Ø Ne mohore, pas foljes vendoset pjeseza mohore not-nuk.
Are you happy?          No, I’m not.
A je i gezuar?             Jo, nuk jam (i gezuar)
Are you happy?          Yes, I am.
A je i gezuar?        Po, jam (i gezuar)
Do you know that woman?              Yes, I do.
A e njeh ate grua?                            Po, e njoh.
Do you know that woman?           No, I don’t.
A e njeh ate grua.                           Jo, nuk e njoh.        
Trajta mohore e urdherores
Ø Mohorja e urdherores (shiko mesimin 8), behet duke vene do not (don’t) perpara paskajores pa pjesezen to. Shembuj:
Don’t laugh!  Mos qesh!
Don’t be ridiculous. Mos u bej qesharak!
Nje menyre per te shprehur kohen e ardhme-going to
Ø E ardhmja ( dicka qe do ndodhi ne te ardhmen e afert ose qe kihet ndermend) ne anglisht mund te perkthehet me trajten e vazhdimesise te foljes to go, te ndjekur nga paskajorja e foljes qe tregon veprimin e ardhshem. P.sh.:
I am going to sing a song. Une do kendoj nje kenge. ( ne kuptimin une kam ndermend te kendoj nje kenge).
I am not going to study. Une nuk do studjoj ( ne kuptimin une kam ndermend te studjoj).
Le te bejme nje krahasim:
He is singing a song now.( ai eshte duke kenduar nje kenge tani)
He is going to sing a song. (d.m.th ai do ta kendoje ate me vone); After breakfast-pas drekes.
What are you going to do?
Cfare do te beni?
Bashkebisedim
Kate: Are you going out Peter?
Peter: Yes, I’m going to the shops. Do you want to come with me?
Kate:Yes, please! But I’m not ready.
Peter: You look very nice now.
Jennifer: Where are you going Kate? We’re just cooking the lunch.
Kate: I know, it smells very good. What are you cooking?
Chicken.
Peter: Good! I like chicken.
Kate: Do you know Mother, I understand English very well.
Jennifer: Yes, I know you understand Peter’s English. Now Kate, please don’t be long.
Kate: No, I don’t think we’re going very far.
Peter: I want to buy a new tyre for my motorbike.
Kate: What does the word "tyre" mean?
Peter: It’s a rubber thing, you know, it goes on the wheel.
Kate:Have you a motorbike?
Peter:Yes, it’s standing in the garage with father’s car. Come out with me tomorrow on the back of the motorbike!
Shpjegime:
·       Are you going out? A jeni duke dale?; Po dilni?
·       To the shops. Neper dyqane, tek dyqanet( per te blere)
·       I know. E di.
·       Don’t be long. Mos u vononi.
·       I don’t think we’re going very far. Nuk mendoj se do te shkojme shume larg.
·       What does the word tyre mean? Cfare do te thote fjala tyre?
·       It goes on the wheel. Ajo vendoset ne rrote.
·       On the back. Pas,ne ndejnjesen e pasme.
Ushtrime:
1.
o   Peter’s driving: He drives every morning.
o   Dr. Grande, visiting. He visits us every evening.
o   Mrs. Gates’s cooking. She cooks every afternoon.
o   Kate’s singing. She sings every afternoon.
o   The bell ringing. It rings every afternoon.
2.
o   She, eat something: She wants to eat something.
o   He, drive a car: He wants to drive a car.
o   She, walk alone. She wants to walk alone.
o   Kate, an ice-cream. Kate wants an ice-cream.
3.
o   She likes ice-creams. Does she like ice-creams?
o   He plays the piano every day. Does he play the piano every day?
o   She works every day. Does she work every morning?
o   He likes her. Does he like her?
4.
o   She, sing. She doesn’t sing it. I think she sings it.
o   He, cook. He doesn’t cook it. I think he cooks it.
o   She, read. She doesn’t read it. I think she reads it.
o   He, ride. He doesn’t ride it. I think he rides it.
Ushtrime per tu zgjidhur:
o   Kthej keto fjali ne mohore:
o   I hate him.
o   They like this car.
o   She cooks.
o   That table looks nice.
o   She wants to go there.
o   This word means ‘’tyre’’
o   I think that is your pen.
o   Ktheni ne pyetese keto fjali:
o   She wants a cake.
o   He smiles.
o   This cake looks delicious
o   Our book looks interesting.
o   This word means ‘’tyre’’?
o   I think the window is closed.
o   Ndertoni fjali pyetese duke perdorur What tek keto fjali:
o   He cooks…
o   That girl wants..
o   This word means…
o   I think…
o   We like…
Shembull: He cooks. What does he cook?
o   Perktheni ne anglisht:
o   Mengjesi qe po pergatisni ju, bie ere shume te mire.
o   A do te vije ajo me ne?
o   Ne te gjithe kuptojme anglkisht.
o   A deshironi ta shikoni kete film?
o   Mendoni se ajo me njeh mua?
o   Une po shikoj filmin dhe ai me pelqen.
o   Si po kaloni ne hotel?
o   Ne do te qendrojme ketu per nje muaj.
Perktheni ne anglisht.
o   Ku do te shkoni neser?
o   Nuk e di, mendoj te shkoj ne shtepi ku me presin Gates.
o   A deshironi te vini me mua? Po, sepse deshiroj te blej nje zog pule per dreke.
o   Mua me pelqen zogu i pules.
o   Te lutem mos e blij!
o   Dukesh i lodhur, perse nuk qendron ketu me ne?
o   Kam uri dhe dua te shkoj ne shtepi, nuk jam i lodhur.
o   Motocikleta  ime eshte ne garazh, nxirre jashte.
o   Shiko Billin, ai eshte duke lexuar gazeten dhe nuk mendon se do te vijne Gatet per drake.
o   Peteri po i  bie pianos?
o   Po,por tani ai nuk poi  bie me.
o   Ai eshte duke biseduar me babain e tij. A eshte kate duke i rene pianos? Jo, ajo nuk eshte mire.
o   A di anglisht bija juaj? Jo, ajo nuk di anglisht.
o   A nuk e sheh se Billi eshte duke veshur pallton e tij? Po, e shoh.
o   A nuk e di shoku juaj qe je ti ketu? Po, ai e di.
o   Ku eshte Billi? A nuk i  dini ju lajmet e reja?








No comments:

Post a Comment